ΠΟΝΤΙΑΚΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Μια Πλούσια και Ποιοτική Διατροφική Παράδοση
Οι διατροφικές συνήθειες του Πόντου
Ο Πόντος είχε μια πλούσια διατροφική παράδοση. Οι κάτοικοί του διαμόρφωσαν ένα ιδιαίτερο πλαίσιο συνηθειών διατροφής που πρόσφερε μακροζωία και ποιότητα ζωής.
Λόγω της μορφολογίας του εδάφους στον Πόντο (ψηλά βουνά, ποτάμια, μικρές πεδιάδες), τις κλιματολογικές συνθήκες (συχνές βροχές) και την πλούσια βλάστηση της περιοχής, οι κάτοικοι εξέτρεφαν βοοειδή, καλλιεργούσαν κυρίως δημητριακά (καλαμπόκι, σιτάρι) και οπωρικά, ενώ από τη θάλασσα προμηθεύονταν όλων των ειδών τα θαλασσινά και τα ψάρια.
Σε γενικές γραμμές η κατανάλωση κρέατος ήταν αρκετά περιορισμένη, καθώς τα βοοειδή δεν ήταν ζώα που μπορούσαν να σφαχτούν συχνά. Έτσι, ήταν μηδενική η κατανάλωση μοσχαρίσιου κρέατος, πολύ μικρή αρνιών, κατσικιών και χοιρινού. Έφτιαχναν αρκετά παστά και αλλαντικά (παστουρμάδες καβουρμά και σουτζούκια) χάριν συντήρησης αφού δεν υπήρχαν ψυγεία.
Ο Πόντος είχε μια πλούσια διατροφική παράδοση. Οι κάτοικοί του διαμόρφωσαν ένα ιδιαίτερο πλαίσιο συνηθειών διατροφής που πρόσφερε μακροζωία και ποιότητα ζωής.
Λόγω της μορφολογίας του εδάφους στον Πόντο (ψηλά βουνά, ποτάμια, μικρές πεδιάδες), τις κλιματολογικές συνθήκες (συχνές βροχές) και την πλούσια βλάστηση της περιοχής, οι κάτοικοι εξέτρεφαν βοοειδή, καλλιεργούσαν κυρίως δημητριακά (καλαμπόκι, σιτάρι) και οπωρικά, ενώ από τη θάλασσα προμηθεύονταν όλων των ειδών τα θαλασσινά και τα ψάρια.
Σε γενικές γραμμές η κατανάλωση κρέατος ήταν αρκετά περιορισμένη, καθώς τα βοοειδή δεν ήταν ζώα που μπορούσαν να σφαχτούν συχνά. Έτσι, ήταν μηδενική η κατανάλωση μοσχαρίσιου κρέατος, πολύ μικρή αρνιών, κατσικιών και χοιρινού. Έφτιαχναν αρκετά παστά και αλλαντικά (παστουρμάδες καβουρμά και σουτζούκια) χάριν συντήρησης αφού δεν υπήρχαν ψυγεία.
Συνήθιζαν να χρησιμοποιούν πολύ το γάλα, ενώ έτρωγαν πολλά ψάρια και ιδίως γαύρο. Έφτιαχναν επίσης ζυμαρικά ολικής άλεσης, αλλά και προψημένα ζυμαρικά για να ετοιμάζουν γρήγορα και εύκολα γεύματα. Σημαντική θέση στη διατροφή είχαν επίσης τα φρούτα, τα λαχανικά, η λιαστή ντομάτα και τα άγρια χόρτα.
Τα αναψυκτικά των Ποντίων ήταν φρέσκα στυμμένα φρούτα. Ονομαστό ήταν το Κεφίρ που αποτελούσε το μυστικό της μακροζωίας των Ποντίων του Καυκάσου. Αγαπημένο ποτό ήταν το τσίπουρο που το απόσταζαν στα σπίτια στο τέλος του φθινοπώρου. Έπιναν επίσης λικέρ από βατόμουρα και κράνα.
Τα Ποντιακά γλυκά ήταν υπέροχα. Τα έπλαθαν με ζύμη, γάλα, βούτυρο, φρούτα, ξηρούς καρπούς, μέλι ή πετιμέζι. Τα φρέσκα φρούτα γίνονταν γλυκά του κουταλιού, ενώ το φθινόπωρο συνήθιζαν να ετοιμάζουν κομπόστα για τον χειμώνα από αποξηραμένα φρούτα (δαμάσκηνα, σύκα, μήλα, βερίκοκα και σταφίδες).
Τα αναψυκτικά των Ποντίων ήταν φρέσκα στυμμένα φρούτα. Ονομαστό ήταν το Κεφίρ που αποτελούσε το μυστικό της μακροζωίας των Ποντίων του Καυκάσου. Αγαπημένο ποτό ήταν το τσίπουρο που το απόσταζαν στα σπίτια στο τέλος του φθινοπώρου. Έπιναν επίσης λικέρ από βατόμουρα και κράνα.
Τα Ποντιακά γλυκά ήταν υπέροχα. Τα έπλαθαν με ζύμη, γάλα, βούτυρο, φρούτα, ξηρούς καρπούς, μέλι ή πετιμέζι. Τα φρέσκα φρούτα γίνονταν γλυκά του κουταλιού, ενώ το φθινόπωρο συνήθιζαν να ετοιμάζουν κομπόστα για τον χειμώνα από αποξηραμένα φρούτα (δαμάσκηνα, σύκα, μήλα, βερίκοκα και σταφίδες).
Το ψωμί στον Πόντο ονομαζόταν το «Άγιον». Συνδυασμένο και με το Χριστιανικό συμβολισμό του σώματος του Χριστού, γινόταν η «Ιερή τροφή». Το ψωμί στον Πόντο το ασπάζονταν πριν το φάνε, σε ένδειξη σεβασμού και Χριστιανικής κατάνυξης. Υπήρχαν πολλών ειδών ψωμιά, άζυμα, με προζύμι, επτάζυμα, με βότανα, πολύσπορα, με διάφορα άλευρα, με πίτουρο, από όσπρια, με ξηρούς καρπούς.
Ιδιαίτερη θέση είχαν οι «γιοχάδες», οι αρχαίες κρέπες δηλαδή, που ψήνονταν πάνω σε έναν πλατύ χάλκινο δίσκο το σατζ, ενώ τα «πισία» ήταν τα Ποντιακά τηγανόψωμα που σερβίρονταν είτε σκέτα, είτε πασπαλισμένα με ζάχαρη ή μέλι.
Ιδιαίτερη θέση είχαν οι «γιοχάδες», οι αρχαίες κρέπες δηλαδή, που ψήνονταν πάνω σε έναν πλατύ χάλκινο δίσκο το σατζ, ενώ τα «πισία» ήταν τα Ποντιακά τηγανόψωμα που σερβίρονταν είτε σκέτα, είτε πασπαλισμένα με ζάχαρη ή μέλι.
Στον Πόντο, ο κύριος άξονας της καθημερινής διατροφής της μεσαίας αστικής, αλλά και της αγροτικής τάξης, ήταν:
Οι Ποντιακές συνταγές αποδεικνύουν ότι η παραδοσιακή κουζίνα μπορεί να χρησιμοποιεί απλά συστατικά χωρίς μεγάλη επεξεργασία και να τα συνδυάζει με τέτοια σοφία, που το αποτέλεσμα να είναι πάντα ενδιαφέρον.
- Οι πατάτες (καρτόφαι)
- Ο τραχανάς (ταρχανάς)
- Τα χειροποίητα ζυμαρικά (μακαρίνα)
- Άλλα ζυμαρικά από τη Ρωσία (βαρένικα)
- Ο γαύρος (χαψία)
- Τα σαλιγκάρια (κοχλία)
- Οι σούπες με όσπρια
- Το πλιγούρι
Οι Ποντιακές συνταγές αποδεικνύουν ότι η παραδοσιακή κουζίνα μπορεί να χρησιμοποιεί απλά συστατικά χωρίς μεγάλη επεξεργασία και να τα συνδυάζει με τέτοια σοφία, που το αποτέλεσμα να είναι πάντα ενδιαφέρον.
|
|
Οι Ποντιακές συνταγές
Η παραδοσιακή ποντιακή κουζίνα έχει φθάσει και στις μέρες μας σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας που ζουν απόγονοι των παλαιών Ποντίων. Η Ποντιακή κουζίνα, πιστή στις παραδόσεις, χρησιμοποιεί απλά συστατικά χωρίς μεγάλη επεξεργασία και συνδυάζει με σοφία υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη.
Ο κατάλογος των παραδοσιακών συνταγών του Πόντου είναι πραγματικά ανεξάντλητος. Οι βασικές κατηγορίες θα μπορούσαν να συνοψισθούν ως εξής (ενδεικτικά):
Η παραδοσιακή ποντιακή κουζίνα έχει φθάσει και στις μέρες μας σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας που ζουν απόγονοι των παλαιών Ποντίων. Η Ποντιακή κουζίνα, πιστή στις παραδόσεις, χρησιμοποιεί απλά συστατικά χωρίς μεγάλη επεξεργασία και συνδυάζει με σοφία υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη.
Ο κατάλογος των παραδοσιακών συνταγών του Πόντου είναι πραγματικά ανεξάντλητος. Οι βασικές κατηγορίες θα μπορούσαν να συνοψισθούν ως εξής (ενδεικτικά):
Διαχρονικές, παραδοσιακές Ποντιακές συνταγές!
Καλή Όρεξη !
Καλή Όρεξη !
Πηγές
Ποντιακές Συνταγές | Pontiaka.gr
Τα χαρακτηριστικά της ποντιακής διατροφής | Pontiaka.gr
179 εύκολες και νόστιμες σπιτικές συνταγές για ποντιακές - Cookpad
Το Πιρούνι – Της Ελένης Ψυχούλη (pirouni.gr)
anteos: Ιστορία & Πολιτισμός του Πόντου ...... S (santeos.blogspot.com)
Συνταγούλης – Ανακαλύψτε νοστιμότατες συνταγές (sintagoulis.gr)
Pontos-News.GR (rssing.com)
Τα Χαρακτηριστικά της Ποντιακής Διατροφής | Κτήμα Περέκ (perek.gr)
Ποντιακές Συνταγές | Pontiaka.gr
Τα χαρακτηριστικά της ποντιακής διατροφής | Pontiaka.gr
179 εύκολες και νόστιμες σπιτικές συνταγές για ποντιακές - Cookpad
Το Πιρούνι – Της Ελένης Ψυχούλη (pirouni.gr)
anteos: Ιστορία & Πολιτισμός του Πόντου ...... S (santeos.blogspot.com)
Συνταγούλης – Ανακαλύψτε νοστιμότατες συνταγές (sintagoulis.gr)
Pontos-News.GR (rssing.com)
Τα Χαρακτηριστικά της Ποντιακής Διατροφής | Κτήμα Περέκ (perek.gr)